Çıldırmamak elde değil! -1

Türkiye günlerdir başbakanının "Çılgın Projem" olarak adlandırdığı projenin ne olduğunu tartışıyordu. Marmaray'a alternatif bir genişletme projesi olduğu iddia edildi; yeni şehirler yaratılacağı söylendi; Türkiye'yi ortadan ikiye bölerek Karadeniz ve Akdeniz'i birleştiren bir kanaldan bahsedildi. "Yüzyılın Projesi" denildi; daha açıklanmadan reklamları yapıldı. Veee Yüzyılın Projesi  nihayet bugün açıklandı! Projenin adı "Kanalİstanbul", İstanbul'un Avrupa yakasında Karadeniz ve Marmara'yı birleştirecek bir kanal. Televizyondan izledik; gösterişli bir sunum hazırlanmış. Belli ki bir seçim yatırımı planlanmış. Denmiş ki "Şöyle detayına girmeden şatafatlı bir sunum hazırlayalım; biraz göz boyarsak nerden baksak %3-4 artar oyumuz." Detayına, fizibilitesine, ekonomik etkisi ve yeterliliğini sunmaya ne gerek var! Ne de olsa izleyip de "Vay be" diyecek fazlasıyla insan var.

Hadi biraz anlatılanlara bakalım. Herşeyden önce tahmini bir yer belirtilmekle birlikte kesin bir yer belirtilmiyor. Yer belirtilmediği gibi bu projeye nasıl bir finansal kaynak bulunduğu (ve/veya bulunacağı) hakkında da bir bilgi yok. Bu da ister istemez insanın aklına bu projenin herhangi bir fizibilite ve etüt yapılmadan seçim öncesi apar topar ortaya atılan bir fikir olduğu düşüncesini akla getiriyor. Üç beş kişiye danışılarak oluru alınmış bir fikir... Ne bir uzman raporu, ne bir akademisyen... İnsan ister istemez soruyor: Projenin finansal kaynağı vatandaşın verdiği vergiler mi olacak? Daha iyi yaşam koşulları ve devletten hizmet beklentisi ile ödediğimiz vergiler bu kanala mı akacak? Diyelim ki öyle.. Bu proje ne kadar sürede kendini amorte edecek? Ne gibi bir getirisi olacak? "Yüzyılın Çılgın Projesi" sunulurken bunları da ayrıntılı şekilde açıklamak (ya da en azından genel bir bilgi vermek) gerekmez miydi?
Açıklamanın bir başka kısmında da projenin kültür, çevre, şehircilik projesi olduğu belirtiliyor. İstanbul'un orman arazilerinin bulunduğu bölgede karayı delip - ki heba olacak ormanları düşünebilirsiniz- yerine bir şehir kurmanın nasıl bir şehircilik ve çevre projesi olduğunun açıklamasının detaylı olarak yapılmasını bekliyoruz. Aksi takdirde bu şehircilik projesinin, yalnız ve yalnız belli iş çevrelerini kalkındıracağı gibi düşüncelerin akıldan geçmemesi imkansız olur. Bazı kesimler daha şimdiden yok olacak olan ormanların yeşilini, ceplerine girecek paranın yeşili olarak görmeye başlamışlardır mutlaka. Zira hali hazırda 15 milyonluk bir şehri daha da genişletip iki katına büyütmenin ülkeye kazandıracaklarını düşünsek de fazla bir şey bulamıyoruz.
Bunun yanında, açıklamalarda yapılan çıkan harfiyatın nerede kullanılacağı ile ilgili desteksiz açıklamalar, İstanbul'u genişletme hevesinin sonunda zaten nüfus yoğunluğu azalmış ve yoksullaşmış Doğu ve Güneydoğu Anadolu'nun göç vererek daha da boşalacağı öngörüsü, deprem tehlikesi taşıyan bir bölgenin nüfus açısından daha da yoğunlaşması ve gemi geçişi ile ilgili yönetmelik ve anlaşmaların fazla da dikkate alınmamış olduğu izlenimi yaratılması gibi konular da diğer soru işaretleri. Bu soru işaretleri ile ilgili de cevapların yakın zamanda verileceğini umuyoruz.
Genel olarak "Çılgın Proje" ilk izlenimler itibariyle henüz tasarı halinde olduğu ve detaylı olarak üzerinde çalışılmadığı izlenimi yarattı. Hatta daha ayrılntılı bir açıklama yapılmadığı takdirde birçok kişiyi ciddi anlamda çıldırtacak bir proje olduğunu söyleyebiliriz. Zira yeterli altyapısı olmadığı takdirde altından kalkamayacağımız sonuçlar bizi fazlasıyla çıldırtabilir. Umarım en kısa zamanda içimizi rahatlatacak, bizi çıldırtmayacak, son günlerin popüler terimi olarak bizi tatmin edecek açıklamalar duyarız. Bu açıklamalar dahilinde de Yüzyılın Projesi'ni değerlendirmeye devam ederiz